Τετάρτη 9 Μαΐου 2012

Το Μοίρασμα ως εργαλείο του «Αειφορικού Καλλιεργητή»....


Από την πρώτη στιγμή που αποφάσισα να ασχοληθώ με την καλλιέργεια του ιπποφαούς, είχα ως στόχο να μοιράζομαι τις πληροφορίες και τις εμπειρίες μου με άλλους καλλιεργητές. 
Αυτός ήταν και ένας από τους βασικούς λόγους που δημιούργησα την ιστοσελίδα “Ιπποφαες Plus”.
   
Πιστεύω ότι είναι προς όφελος, για το νέο “Αειφορικό Καλλιεργητή”, να μοιράζεται, σε μεγάλο βαθμό, με τους άλλους καλλιεργητές τις εμπειρίες, τις απόψεις αλλά και τα συναισθήματα του σχετικά με τις προσπάθειες του στην καλλιέργεια του ιπποφαούς, αλλα και οτι σχετίζεται με αυτή (πχ επόμενα βήματα μετα την παραγωγή). Θεωρώ το μοίρασμα όχι απλά ως μια όμορφη ιδέα αλλά ως βασικό όχημα προς μια ουσιαστική αειφορική ανάπτυξη. 

Η Αειφορική (ή βιώσιμη ανάπτυξη) βασίζεται στους πυλώνες της Κοινωνίας, της Οικονομίας και του Περιβάλλοντος. 
Είναι προφανές ότι πραγματικά βιώσιμη είναι μια ανάπτυξη η οποία, εκτός από την οικονομική της μεγέθυνση, εστιάζει και στην Κοινωνία την οποία εξυπηρετεί, αλλά και το Περιβάλλον μέσα στο οποίο θα λάβει χώρα η ανάπτυξη αυτή.
Μια ανάπτυξη λοιπόν η οποία δεν προσμετρά στον σχεδιασμό της τον άνθρωπο (Κοινωνία) και τη διατήρηση του Περιβάλλοντος μέσα στο οποίο θα υλοποιηθεί, μόνο βραχυπρόθεσμα μπορεί να επιβιώσει.
Και εδώ είναι το σημείο στο οποίο θέλω να εστιάσω. 
Η «Αειφορική καλλιέργεια» πρωτίστως έχει ως στόχο τη διατήρηση της σε βάθος χρόνου.  Η Αγγλική ορολογία  μας βοηθάει να κατανοήσουμε καλύτερα την έννοια της Βιωσιμότητας:  “Sustainability” σημαίνει “ικανότητα για διατήρηση”.

Παρακάτω θα προσπαθήσω να αιτιολογήσω γιατί θεωρώ το εθελοντικό μοίρασμα όχι απλά ως μια όμορφη ή αλτρουιστική ή "ρομαντική" ενέργεια, αλλά ως βασικό και πρακτικό εργαλείο ενός «Αειφορικου Καλλιεργητή» που στοχεύει σε μια ουσιαστική και με διάρκεια ανάπτυξη.
Η αιτιολόγηση είναι εμπλουτισμένη με τις προσωπικές βιωματικές εμπειρίες και  παραδείγματα.

Γιατί μοιράζομαι εμπειρίες, σκέψεις, πληροφορίες, απόψεις και συναισθήματα;

1. Πολλαπλασιασμός γνώσης: Η πληροφορία που διοχετεύω επιστρέφει πολλαπλασιασμένη. Εγώ δίνω μια πληροφορία σε άλλους και αυτή δοκιμάζεται, μεταβάλλεται, προσαρμόζεται, επεκτείνεται, προστίθεται σε άλλες ιδέες και εμπειρίες και τελικά μετά από πολλές διεργασίες μπορεί να επιστραφεί ωφέλιμη γνώση, νέες απόψεις, νέες εμπειρίες κλπ.  Τα παραπάνω δεν θα μπορούσαν να γίνουν στο μυαλό ενός μόνο ανθρώπου, ούτε στο χωράφι ενός μόνο καλλιεργητή.  Εμπλουτίζοντας λοιπόν αυτό που ονομάζουμε «καλλιέργεια του ιπποφαούς στην Ελλάδα» με προσωπικές απόψεις και εμπειρίες, κινούνται έμμεσα ή άμεσα, βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα, ορατά ή αόρατα, διαδικασίες οι οποίες γεννούν νέες πληροφορίες, νέες εμπειρίες και τελικά οδηγούν στην παραγωγή γνώσης από την οποία επωφελείται και ο καλλιεργητής.  Βάζουμε δηλαδή λίγο καύσιμο στη συλλογική μηχανή παραγωγής γνώσης, εμπειριών και ιδεών.  Αυτό μάλιστα λειτουργεί πολλαπλασιαστικά και όχι απλά αθροιστικά! 
2.  Συν-Παραγωγή γνώσης:  Όταν μιλάμε για καινοτόμες καλλιέργειες, γνωρίζουμε ότι, όπως και κάθε καινοτόμο, προσφέρει μια πιθανή δυναμική και προοπτική αλλά ταυτόχρονα χαρακτηρίζεται από άγνοια και έλλειψη γνώσης και εμπειρίας.  Την παραγωγή της εμπειρικής-βιωματικής γνώσης πρέπει εμείς οι καλλιεργητές πρώτα απ’ολα να την παράγουμε διότι εμείς την έχουμε ανάγκη.
3.  Επικοινωνία & Συνεργασία: Το μοίρασμα είναι συνυφασμένο με την επικοινωνία.  Όταν μοιράζομαι τα λάθη μου, τις πληροφορίες μου, τις εμπειρίες μου και τις ιδέες μου, στην ουσία επικοινωνώ και κάνω διάλογο με άλλους καλλιεργητές και υποψήφιους καλλιεργητές.  Αυτή η επικοινωνία μπορεί να γεννήσει μελλοντικές συνεργασίες, μπορεί να προσφέρει νέους φίλους και σίγουρα είναι ένα χειροπιαστό εργαλείο για την καλλιέργεια της συνεργασίας. 
4. Αλληλεγγύη:  Η αλληλεγγύη είναι μια ιδέα για μια κοινωνία που θέλουμε και ονειρευόμαστε.  Από μόνη της όμως είναι απλά μια έννοια αν δεν εκφράζεται μέσα από κάποια δράση και ενέργεια.  Το μοίρασμα με άλλους καλλιεργητές και υποψήφιους καλλιεργητές είναι έμπρακτη αλληλεγγύη!  Το μοίρασμα δημιουργεί δεσμούς, χτίζει σχέσις και μεταφέρει συναισθήματα.  Ας προσπαθήσουμε να μοιραστούμε και τους φόβους, τις ανασφάλειες και τις χαρές με άλλους καλλιεργητές και σίγουρα οι σχέσεις θα γίνουν μια άμεσες και ειλικρινείς.  Έτσι οι συνεργασίες που πιθανά να προκύψουν και από τέτοιες σχέσεις θα είναι πιο λειτουργικές, αποδοτικές, βαθιές και ουσιαστικά βιώσιμες.  
5.  Εναρμόνιση με την εποχή:   Το βασικό μότο του “Ιπποφαές plus” είναι: “Στο παρελθόν ήμασταν αυτό που είχαμε, στο μέλλον θα είμαστε αυτό που μοιραζόμαστε” του Charles Leadbeater.  Με βασικό εκφραστή το internet έχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή όπου πρωταγωνιστής είναι αυτός που έχει κάτι να μοιραστεί.  Αυτό ισχύει σε όλους του τομείς της κοινωνικής και οικονομικής ζωής.  Αυτό ισχύει και για τον νέο τύπο καλλιεργητή, τον “Αειφορικό καλλιεργητή”. 
Προτείνω λοιπόν ανεπιφύλακτα το μοίρασμα των ιδεών, των εμπειριών και των συναισθημάτων μεταξύ των καλλιεργητών. 

Ας μην φοβόμαστε να μοιραζόμαστε.  Ας μην φοβόμαστε ότι χάνουμε κάτι δικό μας με το να το μοιραστούμε με άλλους.
Δεν χάνουμε διότι η ιδέα μας, η εμπειρία μας και η άποψή μας δεν είναι κάτι το οποίο βρίσκεται στην τελική του μορφή.  Αν συνέβαινε αυτό τότε όντως θα χάναμε.  Όμως δεν λειτουργεί έτσι η φύση και αυτό αρχίζουμε να το αντιλαμβανόμαστε σιγά σιγά.  Στην ουσία η ιδέα μας, η εμπειρία και η άποψή μας μπορεί να είναι ο καρπός διαφόρων ενεργειών και προσπαθειών μας αλλά μέσα ο καρπός έχει ένα σπόρο.   Σπόρο ο οποίος όταν μοιραστεί και καλλιεργηθεί και απο άλλους, θα δημιουργήσει νέους καρπούς.    Προσφέροντας λοιπόν ένα σπόρο είναι πολύ πιθανό να λάβουμε πίσω πολλούς σπόρους αλλά και έτοιμους καρπούς. 
Όταν μοιραζόμαστε, σπέρνουμε σπόρους για να λάβουμε καρπούς συνεργασίας, γνώσης, εμπειριών...

Καρποί λοιπόν δεν βγαίνουν μόνο από το ιπποφαές αλλά βγαίνουν και από το  μοίρασμα των ιδεών και των εμπειριών μας σχετικά με αυτό! 

Δημήτρης Κιτσικόπουλος
dimitris.kitsikopoulos@ippofaesplus.com
09.05.12

Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2011

Καλλιέργεια Ιπποφαές – Απο κοινωνικής, βιολογικής και οικονομικής άποψης



Κατά κύριο λόγο οι προσδοκίες που "χτίζονται", γύρω απο την καλλιέργεια του Ιπποφαές σε αυτή την περίοδο, έχουν να κάνουν με τα οικονομικά οφέλη που πιθανά να επιφέρει στον καλλιεργητή.
Ο σκοπός μου δεν είναι να καταρρίψω αυτή την προσδοκία, αλλά δεν είναι και να τη συντηρήσω.  Οι παρακάτω σκέψεις βρίσκονται κάπου ανάμεσα...
Ο σκοπός του καλλιεργητή θα έπρεπε να είναι η δημιουργία μιας βιώσιμης καλλιέργειας.  Βιώσιμη ως προς τη Βιολογική της υπόσταση (να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν σωστά τα φυτά δηλαδή), ως προς την Κοινωνική της υπόσταση (να θέλει η κοινωνία τα προϊόντα της καλλιέργειας του) και ως προς την Οικονομική (οικονομικά λειτουργική και βιώσιμη καλλιέργεια).
Ας διερευνήσουμε το θέμα της τιμής, ή καλύτερα... τις προσδοκίες σχετικά με το θέμα της τιμής.  
Η τιμή πώλησης του καρπού καθορίζεται από τον πωλητή και τον αγοραστή.  Ο πωλητής-παραγωγός, στην περίπτωση που δεν έχει οργανωθεί σε κάποιο συνεταιρισμό ή ομάδα παραγωγών για να επιτύχει μια καλή διαπραγμάτευση, δεν θεωρώ ότι όταν φτάσει η ώρα που θα έχει παραγωγή και θα θέλει να τη διαθέσει, θα επιτύχει τη τιμή των προ ετών προσδοκιών του.  Ακόμη και αν συμβεί αυτό, πιθανά να οφείλεται σε κάποια συγκυρία όπου θα υπάρχει αυξημένη ζήτηση, η οποία όμως μετά από μερικά χρόνια θα μειωθεί.
Το ιπποφαές έχει επίσης και κάποια μειονεκτήματα που έχουν να κάνουν με την περιορισμένη διάρκεια που μπορεί να αποθηκευτεί πριν διατεθεί για μεταποίηση ή εξειδικευμένη αποθήκευση σε συνθήκες ψύξης.  Έτσι και πάλι αν δεν υπάρχουν οι υποδομές αποθήκευσης και χρειαστεί μια άμεση και επιτακτική προώθηση σε κάποιον έμπορο, γίνεται φανερό ότι δεν θα υπάρχουν και πολλές πιθανότητες για μια συμφέρουσα διαπραγμάτευση.

Για να μπορέσει λοιπόν ο καλλιεργητής να επιτύχει την τιμή των προσδοκιών του, θα πρέπει να ακολουθήσει έναν από τους δύο παρακάτω δρόμους.  Οι δύο αυτοί δρόμοι δεν είναι περιοριστικοί αφού υπάρχουν και άλλοι τρόποι.  Αναφέρονται επειδή είναι οι πιο συνηθισμένοι. 
1. Να οργανωθεί μέσω κάποιου συνεταιρισμού ή ομάδας παραγωγών.  Έτσι θα μπορέσουν να κάνουν μια πρώτη μεταποίηση (πχ έλαιο) που θα προσδώσει προστιθέμενη αξία (Added Value).  Θα μπορέσουν να αποκτήσουν συλλογικά την απαραίτητη γνώση και η πρόσβαση σε αυτή θα είναι πιο εύκολη και οικονομική.  Θα δημιουργήσουν κατάλληλες υποδομές αποθήκευσης.  Θα μπορέσουν να κινηθούν καλύτερα διαπραγματευτικά και να εντοπίσουν περισσότερα κανάλια προώθησης.
2. Να κάνει τα παραπάνω μόνος του.  Αυτό βέβαια είναι πολύ απαιτητικό αφού πρέπει να έχει αρκετές επιδεξιότητες που να έχουν να κάνουν με διαπραγματεύσεις και πωλήσεις.  Να μπορεί επίσης να βρει και να χτίσει το δικό του πελατολόγιο.  Να μπορέσει να κάνει μια πρώτη μεταποίηση (πχ αποξήρανση) και συσκευασία μόνος του.

Μόνο τότε θα μπορεί η πραγματικότητα να είναι κοντά στην προσδοκία όσο αφορά την τιμή.

Για να γίνει πιο κατανοητό αυτό ας δούμε πώς περίπου "χτίζεται" η τιμή ενός μπουκαλιού χυμού ιπποφαές που βλέπει ο παραγωγός ότι κοστίζει 16 ευρώ το λίτρο και ελπίζει ότι θα βγάλει πολλά λεφτά από την καλλιέργεια.  Μερικά βασικά στάδια που καθορίζουν την τιμή είναι:
Παραγωγή + Αποθήκευση + Μεταποίηση + Συσκευασία + Τυποποίηση +  Μεταφορά + Πώληση.
Τα 16 ευρώ αποτελούν το τελικό άθροισμα (μη αναλογικό βέβαια) αυτών των σταδίων.  Σε όσα περισσότερα στάδια εμπλέκεται ο παραγωγός (άμεσα ή και έμμεσα μέσω του συνεταιρισμού του) τόσο μεγαλύτερο μερίδιο θα έχει από τα 16 αυτά ευρώ.  Σε περίπτωση που εμπλέκεται μόνο στο πρώτο στάδιο, οι προσδοκίες του θα πρέπει να είναι περιορισμένες.

Σκέψεις για το θέμα της τιμής
Προσωπικά θεωρώ ότι η τιμή πώλησης, σε όλες τις περιπτώσεις, πρέπει να βασίζεται σε 2 παράγοντες.  Ο πρώτος είναι το κόστος παραγωγής το οποίο θέτει και τη κατώτατη τιμή.  Ο δεύτερος είναι ο κοινωνικός παράγοντας.  Το Ιπποφαές είναι φορέας υγείας και αυτή η υγεία πρέπει να φτάσει σε όσο το δυνατό περισσότερους ανθρώπους.  Δεν πρέπει να φτιάξουμε κάτι ακριβό που να απευθύνεται σε μια ελίτ!  Πρέπει να φτιάξουμε προϊόντα που θα προσφέρουν υγεία στην κοινωνία μας και βάση αυτής της προσφοράς μας, η κοινωνία να μας ανταμείβει για να συνεχίσουμε το έργο μας.

Σε ποιους απευθύνεται το προϊόν
Πρώτα απ’ολα πρέπει να απευθύνεται σε εμάς τους ίδιους!  Μέτα, στην τοπική κοινωνία μας.  Μετά στην ευρύτερη εγχώρια κοινωνία και τέλος σε μια μακρινή υπερεθνική αγορά για την οποία ίσως πολύ λίγα ξέρουμε για τις ανάγκες της, με αποτέλεσμα πολύ εύκολα να εκτοπιστούμε από άλλους προμηθευτές ή και άλλες υπερτροφές.

Έτσι θεωρώ ότι μια βιώσιμη καλλιέργεια σε βάθος χρόνου:
Από βιολογικής άποψης (για να αντέξει στο χρόνο δηλαδή): Πρέπει να είναι οικολογικά εναρμονισμένη με το περιβάλλον που τη συντηρεί.
Από κοινωνικής άποψης: Πρέπει να κάνει γνωστά στη τοπική κοινωνία τα οφέλη της, να ζητήσει την έμπρακτη ενίσχυση της κοινωνίας για την υγεία που της προσφέρει και να βασιστεί πρώτα σε αυτή, πριν αρχίσει να αναζητεί την τύχη της σε μέρη μακρινά και άγνωστα.
Από οικονομικής άποψης: Πρέπει, πάλι με γνώμονα την τοπικότητα, να παράγει προϊόντα και να τα διαθέτει σε τιμή τέτοια που να μπορεί όσο το δυνατό περισσότερος κόσμος να τα αγοράσει και η κατεύθυνση της να μην είναι ένα ακριβό προϊόν για μια ελίτ.

Δημήτρης Κιτσικόπουλος
dimitris.kitsikopoulos@ippofaesplus.com
02.12.11